Näme üçin käbir adamlar dessine jemgyýetiň janyna öwrülýär, beýlekiler bolsa bir dost tutunmak üçin uly tagalla etmeli bolýarlar? Mesele diňe daşky görnüşde däl, eýsem adamara özüne çekijilik diýlip atlandyrylýan psihologiýanyň we özüňi alyp barşyň çylşyrymly garyndysyndadyr.

Dostluga ýardam berýän esasy faktorlar:

1. Ýakynlyk we Tanyşlyk (Proximity and Familiarity). Biz köplenç görýän adamymyz bilen dostlaşmaga mydama ymtylýarys: kärdeşler, goňşular, klasdaşlar. Yzygiderli, hatda passiw aragatnaşyk hem howpsuzlyk we rahatlyk duýgusyny döredýär.

2. Meňzeşlik. Özüne çekijiligiň esasy kanuny: meňzeş meňzeşi özüne çekýär. Adamlar gymmatlyklaryny, gyzyklanmalaryny, dünýägaraýşyny we hatda emosional açyklyk derejesini paýlaşýan dostlaryny gözleýärler. Meňzeşlik biziň dünýä baradaky garaýşymyzy tassyklaýar we öz-özümize bolan hormaty güýçlendirýär.

3. Özara jogap (Reciprocity). Biz özümizi söýýän ýaly bolup görünýän adamlary gowy görýäris. Eger adam çyn ýürekden gyzyklanma bildirýän bolsa, işjeň diňleýän bolsa we öz pikirlerini paýlaşýan bolsa, bu ynamyň we özara mähirliligiň aýlawyny işe girizýär.

4. Sosial endikler. Işjeň diňlemek, göz gatnaşygyny saklamak, başgalaryň duýgularyna degişli jogap bermek (empatiýa) we söhbetdeşligi dowam etdirmek ukyby, adamyň içe ýa-da daşa gönükdirilen (introvert ýa-da ekstrovert) bolmagyna garamazdan, ony özüne çekiji edýän endiklerdir.

Dost tutunmaga kynçylyk çekýänler köplenç täze gatnaşyklardan gaça durýarlar (ret edilmek gorkusy sebäpli) ýa-da çuňňur baglanyşyklary gurmagyň binýady bolan çyn ýürekden gyzyklanmany we açyklygy görkezmegi başarmaýarlar.